In de afgelopen jaren is er een zorgwekkende trend ontstaan waarbij steeds meer mensen diabetesmedicijnen gebruiken als afslankmiddel, zonder daarbij medische begeleiding te hebben. Dit leidt tot een groeiend aantal medische problemen, een situatie die artsen en toxicologen alarmerend vinden. Diabetesmedicijnen zoals Ozempic, Wegovy en Saxenda, die oorspronkelijk zijn ontwikkeld om de bloedsuikerspiegel te reguleren bij mensen met diabetes, worden nu vaak door anderen gebruikt voor gewichtsverlies. Dit misbruik van medicijnen brengt serieuze gezondheidsrisico’s met zich mee, zoals blijkt uit recente cijfers en waarnemingen van artsen.
Steeds meer medische klachten na gebruik van diabetesmedicijnen
Artsen zien steeds vaker patiënten met medische klachten die verband houden met het gebruik van diabetesmedicijnen zonder dat er sprake is van diabetes. Veel van deze patiënten gebruiken de medicijnen om af te vallen, vaak zonder dat ze daarvoor een medisch voorschrift hebben gekregen. Dit misbruik is niet zonder gevaar. De medicijnen kunnen bij verkeerd gebruik leiden tot een reeks van bijwerkingen zoals misselijkheid, braken, duizeligheid, en overmatig zweten.
Het probleem is vooral nijpend omdat deze medicijnen, hoewel effectief bij de behandeling van diabetes, niet zonder risico zijn wanneer ze zonder medisch toezicht worden gebruikt. Een te hoge dosis kan ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken. Dit is een groeiend probleem dat steeds vaker opduikt in de spreekkamers van artsen.
Toename van misbruik en oneigenlijk gebruik
Volgens gegevens van het Nationaal Vergiftigingen Informatie Centrum (NVIC), dat onderdeel is van het UMC Utrecht, is er een duidelijke toename te zien in het aantal gevallen van medische problemen na het oneigenlijke gebruik van diabetesmedicijnen. In 2024 werden al zeven gevallen van medische klachten gemeld, bijna net zo veel als in heel 2023, toen er negen gevallen geregistreerd werden. Aangezien er geen meldingsplicht is voor deze gevallen, ligt het werkelijke aantal vermoedelijk nog hoger.
Het NVIC monitort dit oneigenlijke gebruik van diabetesmedicijnen sinds 2022, toen ze voor het eerst een melding ontvingen van iemand die de medicijnen zonder doktersvoorschrift had gebruikt. Hoewel het dat jaar slechts om één geval ging, nam het aantal meldingen in de daaropvolgende jaren snel toe.
Gevaren van onbegeleide medicatie
Een van de grootste zorgen bij het gebruik van diabetesmedicijnen zonder medische begeleiding is dat mensen de middelen buiten het reguliere circuit verkrijgen. Dit roept vragen op over de herkomst en veiligheid van deze medicijnen. Volgens NVIC-toxicoloog Antoinette van Riel is het mogelijk dat mensen illegaal verhandelde medicijnen gebruiken, of zelfs namaakvarianten die potentieel levensgevaarlijk zijn.
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft al gewaarschuwd voor vervalste versies van deze medicijnen. In sommige van deze namaakproducten is zelfs insuline aangetroffen, wat bij verkeerde dosering kan leiden tot dodelijke gevolgen. Hoewel er in Nederland nog geen sterfgevallen zijn gemeld als gevolg van dit soort misbruik, is in Engeland al wel een dodelijk incident gerapporteerd. Dit onderstreept de noodzaak voor voortdurende waakzaamheid en bewustwording.
Toenemend voorschrift door artsen
Naast het probleem van oneigenlijk gebruik, stijgt ook het aantal mensen dat diabetesmedicijnen op doktersvoorschrift gebruikt, maar desondanks medische klachten ervaart. In 2023 werden er 41 meldingen geregistreerd van medische problemen bij mensen die deze medicijnen als afslankmiddel gebruikten, hoewel ze op voorschrift waren verkregen. Deze cijfers zijn niet geheel onverwacht – de medicijnen zijn relatief nieuw en worden steeds vaker voorgeschreven – maar benadrukken de noodzaak voor zorgvuldige monitoring en begeleiding door artsen.
Conclusie
Het toenemende gebruik van diabetesmedicijnen als afslankmiddel zonder medische begeleiding is een zorgwekkende ontwikkeling. De stijging in medische klachten en het groeiende aantal meldingen van oneigenlijk gebruik onderstrepen de noodzaak van voorlichting en waarschuwingen. Mensen moeten zich bewust zijn van de gevaren van het gebruik van medicijnen zonder voorschrift, vooral wanneer deze medicijnen oorspronkelijk voor een geheel ander doel zijn ontwikkeld.
Het is van cruciaal belang dat mensen die overwegen om diabetesmedicijnen te gebruiken om af te vallen, dit alleen doen onder begeleiding van een arts. Onbegeleid gebruik kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen en zelfs levensbedreigende situaties. De medische gemeenschap en gezondheidsinstanties moeten alert blijven en ervoor zorgen dat het publiek goed geïnformeerd is over de risico’s van het gebruik van deze medicijnen zonder medische noodzaak.
Bron: Nu.nl