Wanneer we aan hart- en vaatziekten denken, zien veel mensen nog steeds het klassieke beeld van een oudere man met pijn op de borst. Maar wist je dat hart- en vaatziekten juist ook bij vrouwen de belangrijkste doodsoorzaak zijn? Toch wordt de diagnose bij vrouwen vaker gemist of te laat gesteld. Hoe komt dat, en wat kunnen we eraan doen?
Een onderschat probleem
Volgens cijfers van de Hartstichting overlijden jaarlijks duizenden vrouwen in Nederland aan hart- en vaatziekten. Hoewel mannen gemiddeld op jongere leeftijd getroffen worden, hebben vrouwen op latere leeftijd een groter risico. Het probleem: bij vrouwen worden signalen vaak niet herkend, zowel door de patiënt zelf als door artsen
Andere symptomen bij vrouwen
Een van de grootste oorzaken van onderdiagnose is dat vrouwen vaak andere klachten ervaren dan mannen. Bij een hartinfarct krijgen mannen meestal de klassieke drukkende pijn op de borst, uitstralend naar arm of kaak. Bij vrouwen zijn de symptomen vaak subtieler en minder bekend:
- Vermoeidheid en kortademigheid
- Misselijkheid of maagklachten
- Pijn tussen de schouderbladen
- Duizeligheid
Doordat deze signalen niet direct aan het hart worden
Hormonale invloed
Ook hormonen spelen een rol. Voor de overgang zijn vrouwen door oestrogeen enigszins beschermd tegen hart- en vaatziekten. Na de menopauze daalt dit hormoonniveau, waardoor het risico snel stijgt. Daarnaast kunnen complicaties tijdens de zwangerschap, zoals zwangerschapsdiabetes of een hoge bloeddruk, op latere leeftijd extra kans geven op hartproblemen.
Lees ook:
Onderzoek en geneeskunde: jarenlang mannelijk gericht
Veel medisch onderzoek naar hart- en vaatziekten is decennialang gedaan bij mannelijke proefpersonen. Daardoor is de kennis over vrouwelijke klachten en risicofactoren achtergebleven. Pas de laatste jaren groeit de aandacht voor de genderkloof in de geneeskunde. Onderzoeksprogramma’s en campagnes proberen deze achterstand in te halen, maar er is nog veel werk te doen.
Wat vrouwen zelf kunnen doen
Gelukkig zijn er manieren om zelf het risico te verkleinen en signalen eerder te herkennen:
✅ Ken de vrouwelijke symptomen van een hartinfarct.
✅ Let op risicofactoren zoals roken, hoge bloeddruk, diabetes en stress.
✅ Gezonde leefstijl met voldoende beweging, gezonde voeding en goede nachtrust.
✅ Bespreek klachten duidelijk met je huisarts en vraag door als je vermoedt dat het om je hart kan gaan.
Tot slot
Hart- en vaatziekten zijn geen mannenziekte. Bij vrouwen komen ze net zo goed voor, maar de signalen worden vaker genegeerd of verkeerd geïnterpreteerd. Door meer bewustzijn, gerichter onderzoek en betere voorlichting kan de zorg zich verbeteren. En voor vrouwen zelf geldt: neem je klachten serieus, ook als ze niet in het ‘klassieke plaatje’ passen.
👉 Wil je meer weten? Kijk op de website van de Hartstichting voor informatie en tips over hartgezondheid bij vrouwen.
