Iedereen kent wel iemand die het doet: met een snelle beweging hun vingers laten knakken. Sommigen vinden het heerlijk, anderen gruwelen van het geluid. Maar wat gebeurt er nu eigenlijk in je handen als je je vingers knakt? Is het slecht voor je gewrichten, of is het gewoon een onschuldige gewoonte? Tijd om het mysterie te ontrafelen!
Wat is dat geluid bij het knakken van je vingers?
Het knakkende geluid is opvallend, maar wat veroorzaakt het? Bij het knakken trek of duw je aan je vingergewrichten. Hierdoor worden de botjes even uit elkaar getrokken. In de gewrichten zit een vloeistof, het zogenaamde synoviaal vocht. Hierin zitten opgelost gassen (vooral stikstof).
Wanneer je aan je vingers trekt of buigt, ontstaat er een kleine drukverlaging in het gewricht. Dit zorgt ervoor dat er een luchtbel ontstaat en bijna direct weer uit elkaar spat. Dat ploppende geluid is dus het knappen van zo’n gasbelletje!
Is vingers knakken slecht voor je?
Dit is misschien wel de meest gestelde vraag. Ouders, leraren en grootouders zeggen vaak dat je er artritis of slijtage van krijgt. Maar… wat zegt de wetenschap?
- Goed nieuws: Tot nu toe is er geen bewijs dat vingers knakken schade toebrengt aan je gewrichten of dat het leidt tot reuma of artrose.
- Uit verschillende onderzoeken, waaronder een beroemde zelfstudie van arts Donald Unger (die 60 jaar lang zijn ene hand wél en de andere niet knakte), blijkt geen verschil in gewrichtsproblemen tussen de knakkende en niet-knakkende hand.
Wel kun je soms tijdelijk wat stijfheid of lichte zwelling ervaren als je te vaak en te hard knakt. Het is in dit geval aan te raden om te stoppen. Maar blijvende schade? Daar zijn geen aanwijzingen voor.
Waarom voelt het prettig aan?
Voor veel mensen geeft het knakken van vingers een soort opluchting of ontspannen gevoel in de hand. Dit komt doordat het kortdurend de spanning in het gewricht vermindert. Het is vergelijkbaar met het even strekken na lang zitten.
Let wel op: als je heel dwangmatig blijft knakken of pijn hebt bij het knakken, kan dat wijzen op een onderliggend probleem. In dat geval is het verstandig om een arts te raadplegen.
Wanneer moet je oppassen?
Hoewel knakken over het algemeen niet gevaarlijk is, zijn er een paar uitzonderingen:
✅ Heb je pijn bij het knakken? Dan is het goed om te stoppen en je hand even rust te geven.
✅ Voel je dat je gewricht uit de kom schiet, of is het erg instabiel? Overleg dan met een arts.
✅ Kraakjes of geknap zonder trekken, samen met pijn of zwelling, kunnen wél op een probleem duiden.
Fabels en feiten op een rij
❌ Fabel: Vingers knakken veroorzaakt artritis
✅ Feit: Geen wetenschappelijk bewijs, als je geen pijn of zwelling hebt
❌ Fabel: Je gewrichten slijten er sneller van
✅ Feit: Gewrichten lijken niet sneller te slijten, volgens onderzoek
❌ Fabel: Het is gevaarlijk voor kinderen
✅ Feit: Ook bij kinderen is er geen bewijs voor schade, maar overdrijf het niet
Gerust blijven knakken (als je wilt)
Het knakken van je vingers is voor de meeste mensen een onschuldige gewoonte. Het geeft een kort gevoel van ontspanning en levert, als je geen pijn of andere klachten hebt, geen blijvende schade op. De mythe dat het slecht is voor je handen kun je dus laten varen.
Wil je het liever niet doen? Ook goed! Maar voel je vooral niet schuldig als je de neiging voor een keer niet kunt weerstaan!
